Kariera naukowca jest zajęciem dla wytrwałych i dociekliwych, a więc nie dla każdego… Z pewnością będziecie chcieli jak najszybciej zostać ekspertami w swojej dyscyplinie. Jednak zanim tak się stanie, musicie uważnie słuchać doświadczonych ekspertów (najlepiej takich, którzy ponieśli również porażki). Sami nie odkryjecie nic nowego. To (niestety!) oczywiste.
Działalność naukowa wymaga wielu wyrzeczeń, ale może też dać wiele satysfakcji, pod warunkiem że będziecie mieli okazję pracować nad czymś, co Was fascynuje. Ważnym czynnikiem będzie też to, z KIM będziecie mogli lub musieli współpracować, KTO będzie Waszym mentorem i sprzymierzeńcem, a komu Wy przekażecie swoją wiedzę.
Wasz pierwszy projekt naukowy i narzędzia do jego realizacji
- Zbudowanie zespołu projektowego, którego będziecie liderem lub członkiem. Musicie mieć świadomość założeń projektu i czasu, w jakim ma on być realizowany. Po drodze napotkacie wiele przeszkód. Z czasem nauczycie się je pokonywać lub omijać.
- Jeszcze przed startem projektu badawczego wykorzystajcie technikę burzy mózgów. W ten sposób określicie, jakie pomysły możecie realizować, a jakie będziecie mogli lub musieli sobie odpuścić. Zauważycie także, czego można (lub nie można…) oczekiwać od członków zespołu badawczego. Szybko dostrzeżecie, kto będzie bardzo kreatywny, a kto może być „hamulcowym” (tym ostatnim trzeba będzie zaproponować odpowiednie szkolenie).
- Przygotujcie analizę SWOT. W ten sposób określicie możliwości, zagrożenia i szanse realizacji projektu badawczego. Dyskusja w zespole pozwoli Wam wykreować nowe podejścia do przedmiotu badań.
- Twórzcie mapy myśli (w internecie znajdziecie wiele przydatnych generatorów map myśli, takich jak np. https://www.canva.com/pl_pl/tablica-whiteboard/ lub https://miro.com/pl/mind-map/). Narzędzia te pozwolą Wam na wypracowanie nowych pomysłów i ich prezentowanie w niekonwencjonalny sposób.
- Zwróćcie uwagę na komunikację z członkami zespołu. Pamiętajcie, że mogą nimi być osoby z różnych krajów. Inaczej będziecie się komunikować z Włochami czy Hiszpanami, inaczej np. z Niemcami. Co kraj, to obyczaj – to przysłowie sprawdza się w każdej sytuacji.
- Pracujcie pilnie nad harmonogramem projektu badawczego, czyli uwzględnieniem takich czynników jak czas, budżet i zasoby. Szablony harmonogramów znajdziecie w sieci. Oczywiście Excel też będzie dobrym rozwiązaniem.
- Stawiajcie sobie realistyczne cele. Nie miejcie złudzeń, że szybko awansujecie. Cele roczne warto rozpisać sobie np. na cele kwartalne i oczywiście nie zapomnijcie pilnować ich realizacji.
- Rozpiszcie sobie zadania na podzadania – najlepiej w skali czasu. Im bardziej szczegółowy będzie Wasz plan/harmonogram, tym łatwiej będzie panować nad coraz większą ilością materiałów i informacji, do których będziecie docierać. Tu musicie dobrze kalkulować i oceniać ryzyko, bo na tej drodze pojawią się nieprzewidziane sytuacje.
- Korzystajcie z oferty wyjazdów naukowych (np. w ramach programu Erasmus). Rozmowy ze studentami i wykładowcami z innych krajów dodadzą Wam odwagi i pewności siebie w kontaktach i budowaniu relacji. Zmienią Wasze podejście i nastawienie do badanego tematu.
- Co jakiś czas zaglądajcie do krajowych i zagranicznych naukowych serwisów informacyjnych, takich jak np. „Nauka w Polsce”. Dzięki temu będziecie na bieżąco z informacjami dot. Waszej dziedziny czy specjalności. Czytajcie blogi naukowe. Dziś coraz więcej badaczy chwali się swoimi osiągnięciami. Wy też będziecie mogli zostać badaczami-blogerami.
- Do tego wszystkiego będzie potrzebna znajomość języka angielskiego, przynajmniej na początku bierna, aby umieć poruszać się w gąszczu terminów specjalistycznych.
- Nauczcie się korzystać z wiarygodnych źródeł informacji naukowej. Musicie wiedzieć, co na dany temat na świecie napisał ktoś inny. Bez tej wiedzy będziecie wyważać otwarte drzwi. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, żeby w tym przypadku porozmawiać z ChatemGPT i zapytać go np. „Hej, kto jest najlepszym Polsce ekspertem w dziedzinie logistyki według indeksu Hirscha?”. Oczywiście później – niestety – będziecie musieli zweryfikować otrzymaną odpowiedź.
- Przygotujcie staranny przegląd literatury. Tu możecie skorzystać z wyszukiwarek naukowych, takich jak Google Scholar lub Semanitic Scholar. Jeżeli utworzycie alerty dla jakiegoś hasła (np. „logistyka”, „przemysł 4.0”), będziecie na bieżąco informowani, jakie publikacje ukazały się w danym kraju.
- Na koniec: starajcie się maksymalnie wykorzystać swój czas.